2000-ականների սկզբին բլոգերը մի նոր թվային սահման էին՝ տարածք, որտեղ հետաքրքրասեր մարդիկ, սկսնակ գրողները կամ պարզապես ինքնարտահայտվելու կարիք ունեցողները փորձարկում էին իրենց قلمը՝ առանց խմբագիրների, առանց սահմանափակումների, առանց ակնկալիքների։ Երկու տասնամյակ անց բլոգերը դարձան ոչ միայն ինքնադրսևորման հարթակներ, այլև բեսթսելլերների մեկնարկային կետեր։ Առցանց գրավոր խոսքից դեպի տպագիր հաջողություն տանող ճանապարհը փոխեց գրական դաշտը՝ ստեղծելով նոր հեղինակներ, նոր ժանրեր և նոր հրատարակչական մոդելներ։
Սակայն այս անցումը երբեք ավտոմատ չի լինում։ Վիրուսային յուրաքանչյուր գրառում գրքի հիմք չի դառնում, և ոչ բոլոր բլոգերները դառնում են հեղինակներ։ Բայց նրանց, ովքեր անում են այդ կարևոր անցումը, միավորում են միևնույն սկզբունքներն ու մոտեցումները, որոնք թույլ են տալիս թվային ներկայությունը վերածել երկարատև ու արժեքավոր գրքի։
Այս հոդվածը պատմում է, թե ինչպես է տեղի ունենում այդ ճանապարհը՝ ինչպես է առցանց գրավոր խոսքը վերածվում գրքի, ինչ են փնտրում հրատարակիչները և ինչ պետք է գիտենա յուրաքանչյուր հեղինակ, ով ցանկանում է անցնել էկրանից դեպի թուղթ։
Բլոգը որպես ստեղծագործական լաբորատորիա
Բլոգը գրողին տալիս է այն ազատությունը, որը հազվադեպ է առաջարկում ավանդական հրատարակությունը։ Այստեղ կարելի է փորձարկել ամեն ինչ՝ ոճ, կառուցվածք, թեմա, ինտոնացիա։ Գրառումները կարող են լինել ինչպես անձնական ու հուզական, այնպես էլ վերլուծական կամ հումորային։ Առցանց միջավայրը թույլ է տալիս փորձարկել գաղափարները՝ տեսնելով իրական ժամանակում ընթերցողների արձագանքը։
Շատ հեղինակներ, ովքեր հետագայում կնքել են գրքային պայմանագրեր, սկզբում ընդհանրապես նպատակ չունեին գիրք գրել։ Նրանց բլոգը պարզապես մի հարթակ էր ուսումնասիրությունների համար։ Բայց հենց այդ հետազոտական ազատությունն է, որ բլոգը դարձնում է իսկական ստեղծագործական լաբորատորիա․
-
Գրողը գտնում է իր ձայնը։ Առանց խմբագրական սահմանափակումների ավելի հեշտ է հասկանալ՝ ինչն է հնչում անկեղծ և բնորոշ։
-
Ձևավորվում է փորձագետի դիմագիծը։ Տևական ու նպատակային գրառումները որոշակի թեմաների շուրջ ստեղծում են հեղինակություն։
-
Զարգանում է պատմողական վարպետությունը։ Հաճախակի, փոքր ծավալի, բայց բովանդակալից գրառումները զարգացնում են պատմելու, կառուցելու և կապելու ունակությունը։
Բլոգը հաճախ բացահայտում է այն, ինչն ամենից շատ է հետաքրքրում հեղինակին։ Իսկ խորապես ապրած թեման գրքի լավագույն հիմքն է։
Ընթերցողների ձևավորումը՝ մինչև գիրքը
Եթե նախկինում հրատարակիչները հավատում էին՝ որ լավ գրությունը ինքնին կիրացնի հաջողություն, ապա այսօր նրանք գիտեն՝ հարթակն այնքան կարևոր է, որքան բովանդակությունը։
Եթե բլոգերն արդեն ունի հավատարիմ լսարան—even փոքր, բայց ակտիվ—հրատարակչական ռիսկերը նվազում են։
Սա չի նշանակում, որ պարտադիր է լինել համացանցային հայտնիություն։ Ավելի կարևոր է, որ ձեր ընթերցողները.
-
վերադառնան նոր գրառումների,
-
տարածեն ձեր բովանդակությունը,
-
արձագանքեն զգացմունքայնորեն,
-
վստահեն ձեր մտքին ու стилին։
5 000 հոգանոց անկեղծ լսարանն ավելի արժեք ունի, քան 100 000 պասիվ հետևորդ ունեցող ցանկացած սոցիալական էջ։
Ինչու՞։
Որովհետև բլոգի ընթերցողները սիրում են երկար, մտածված ձևով գրված տեքստեր։ Նրանք ավելի հավանական է գիրք գնեն, մեկնաբանեն, քննարկեն, նվիրեն կամ խորհուրդ տան։
Այսպիսով, բլոգը դառնում է ոչ միայն ձեր գրելու հմտությունների ապացույցը, այլև ապացույց, որ գիրքը իր շուկան արդեն ունի։
Երբ հրատարակիչները սկսում են ուշադրություն դարձնել
Դուք պարտադիր չէ, որ պատահականորեն ուղարկեք առաջարկ գրքի մասին։ Շատ հաճախ հենց բլոգը ցույց է տալիս, որ այն ունի գրքային ներուժ։ Հրատարակիչներն ու գրական գործակալները հետևում են մի քանի ցուցանիշների՝
1. Ազդեցիկ և միավորված թեմա
Թեպետ բլոգը կարող է ընդգրկել տարբեր հարցեր, գրքային ներուժ ունեցող բլոգերն ունեն հստակ առանցք։
2. Գրառումներ, որոնք հատուկ աչքի են ընկնում
Եթե որոշ հրապարակումներ մշտապես բարձր դիտում կամ ակտիվություն են ունենում, հրատարակիչը հասկանում է՝ թեման աշխատում է։
3. Անհատական ձեռագիր
Այսօր կարևոր է ոչ միայն ինչի մասին եք գրում, այլ՝ ինչպե՜ս եք գրում։
4. Հետևողականություն
Հրատարակիչները ցանկանում են տեսնել, որ կարող եք աշխատել ռիթմով ու ավարտին հասցնել մեծածավալ աշխատանք։
5. Գործուն համայնք
Կանոնավոր քննարկումներ, հետաքրքիր մեկնաբանություններ և ակտիվ ներգրավվածություն՝ ապացույց է, որ ընթերցողները իսկապես հոգ են տանում ձեր ասելիքի մասին։
Երբ այս բոլոր գործոնները համընկնում են, բլոգը դադարում է պարզապես կայք լինել։ Այն դառնում է ապագա գրքի սկիզբ։
Ինչպես է բլոգը վերածվում գրքի․ ոչ թե copy-paste, այլ նոր ստեղծագործություն
Մեկը մյուսի ամենատարածված սխալներից՝ փորձել բլոգի գրառումները պարզապես հավաքել ու ձևավորել որպես գիրք։ Բայց բլոգն ու գիրքը տարբեր ֆորմատներ են․
-
Բլոգը հատվածային է, գիրքը՝ ամբողջական։
-
Բլոգը արձակում է պահը, գիրքը ձևավորում է գաղափարը։
-
Բլոգը արագ է, գիրքը՝ հավիտենական կամ երկարաժամկետ։
Բլոգից գիրք ստանալու համար պահանջվում է.
Լիովին նոր վերաշարում
Թեմաները մնում են, բայց խոսքը՝ փոխվում։ Գիրքը պահանջում է նոր կառուցվածք ու մշակում։
Բովանդակության խորացում
Ընթերցողը սպասում է ավելի մեծ արժեքի՝ նոր պատմությունների, բացատրությունների, վերլուծության։
Պարզ ու ուժեղ կառուցվածք
Գիրքը պետք է ունենա նպատակ՝ ներշնչել, կրթել, պատմել կամ օգնել։ Այդ նպատակը կառուցում է գլխների տրամաբանությունը։
Առցանց տարրերի մաքրում
Հղումները, մեկնաբանությունների քննարկումները, fleeting հումորները գիրք տեղափոխելիս չեն աշխատում։
Գիրք գրելը մի ամբողջ ճարտարապետություն է․ պահանջում է ժամանակ, կարգապահություն և սուր գիտակցություն։
Հաջողության օրինակներ՝ ինչն է դրանք միավորում
Գրական աշխարհում բազմաթիվ հաջողված blog-to-book պատմություններ կան։ Բոլորն ունեն նմանատիպ կառուցվածք․
-
հեղինակն սկսում է գրել այն թեմայով, որը իրեն խորապես հետաքրքրում է,
-
ընթերցողների շրջանակը սկսում է մեծանալ,
-
մի որոշ գրառում դառնում է առանձնահատուկ ցնցող,
-
մեդիան սկսում է հետաքրքրվել,
-
հայտնվում է գրական գործակալ,
-
բլոգը դառնում է թիմուգարված գրքային կառուցվածք,
-
գիրքը հաջողությամբ գտնում է իր ընթերցողներին։
Այս պատմությունները ցույց են տալիս․ հաջողությունը պատահականություն չէ։ Դա կապ է՝ հեղինակ–ընթերցող, բովանդակություն–համայնք, առցանց–տպագիր։
Ինչու են ընթերցողները սիրում բլոգներից ծնված գրքերը
Այս գրքերն ունեն մի յուրահատկություն, որը դժվար է ձեռք բերել այլ ձևաչափով․
1. Դրանք ունեն կենդանի և անկեղծ ձայն
Բլոգերները գրում են այնպես, ինչպես խոսում են։ Դա ընթերցողին մոտ է և վստահելի։
2. Թեմաները արդիական են
Գրառումները ծնվում են իրական փորձից ու ժամանակակից իրավիճակից։
3. Գիրքը դառնում է «լայնացված տարբերակ»
Ընթերցողները ուզում են տեսնել ամբողջական պատկերը, ոչ միայն մասեր։
4. Հեղինակը դառնում է հասանելի
Բլոգի ընթերցողը հաճախ զգում է, որ ճանաչում է հեղինակի բնավորությունը։
Բիզնես-մոդել՝ ինչու են հրատարակիչները սիրում բլոգեր-հեղինակներին
Blog-to-book-ը դարձել է կայուն հրատարակչական մոդել, քանի որ այն առաջարկում է մի քանի առավելություն.
-
Չափավոր ռիսկեր՝ լսարանն արդեն կա։
-
Գովազդային հեշտություն՝ բլոգերն ունի սեփական հարթակ։
-
Փոխանցվող հեղինակություն՝ ընթերցողները հաճախ դառնում են գրքի դեսպաններ։
-
Արդեն ստուգված բովանդակություն՝ վիճակագրությունը կանխատեսում է վաճառքները։
Հեղինակի համար սա նշանակում է՝
-
ավելի հեշտ ճանապարհ դեպի հրատարակչություն,
-
ավելի շահավետ պայմանագրեր,
-
ուժեղացված մարքեթինգային հնարավորություններ,
-
աճող հավանականություն միջազգային հրատարակությունների։
Այս մոդելը դառնում է շահավետ բոլոր կողմերի համար։
Ինչպես պատրաստել ձեր բլոգը ապագա գրքի համար
Եթե նույնիսկ հիմա չեք ծրագրում գիրք գրել, կարող եք արդեն սկսել ճիշտ ուղղությամբ շարժվել․
-
Գտեք ձեր գլխավոր թեման կամ շեշտադրումը։
-
Գրեք հետևողականորեն։
-
Եղեք ակտիվ ընթերցողների հետ։
-
Ուսումնասիրեք վիճակագրությունը։
-
Ստեղծեք կրկնվող ձևաչափեր կամ սերիաներ։
-
Գրեք անկեղծ, պարզ ու մտածված։
Սրանք գրքի համար ամուր հիմք են։
Թվայինից տպագիր․ նոր գրական միջավայր
Բլոգից դեպի գիրք անցումը պարզապես նորաձևություն չէ։ Դա մշակութային փոփոխություն է։
Այսօր գրողները կարող են հայտնվել ամենաանսպասելի վայրերից՝ անձնական բլոգ, Substack, Medium, սոցիալական ցանցեր։
Մինչդեռ տպագիր գիրքը շարունակում է մնալ կայուն ու հեղինակավոր։ Բայց հենց բլոգներն են այն միջավայրը, որտեղ ծագում է գրողի ձայնը, ձևավորվում է համայնքը և զարգանում է գաղափարը։
Ձեր առաջին ընթերցողները կարող են հայտնվել առցանց աշխարհից։
Ձեր առաջին հաջողությունը կարող է չափվել տարածումներով ու մեկնաբանություններով։
Ձեր առաջին հրատարակչական առաջարկը կարող է գալ խմբագրից, ով պատահաբար բացել է ձեր հոդվածը։
Բայց այն, ինչ վերածում է բլոգը գրքի, միշտ նույնն է․ հաստատակամություն, ստեղծագործական ազնվություն, հստակ ձայն և ցանկություն ստեղծելու մի բան, որը կդիմանա ժամանակին։


