Ժամանակակից գրական մրցակցային միջավայրում մեկ գրքի գրելը այլևս հաճախ բավարար չէ այն հեղինակների համար, ովքեր ձգտում են երկարաժամկետ հաջողության: Կարդացողները ավելի ու ավելի հաճախ ձգտում են ծավալուն տիեզերքների, ծանոթ կերպարների և պատմությունների, որոնք զարգանում են մի քանի գրքերի ընթացքում: Այս միտումը ծնեց բազմահատոր շարքերի երևույթը՝ այն ձևաչափը, որը ոչ միայն խորացնում է ընթերցողի ներգրավվածությունը, այլև ապահովում է հեղինակների համար կայուն եկամուտ:
Բայց(series) շարքեր ստեղծելը, որոնք հուզիչ են ընթերցողների համար, ոչ միանշանակ պատահական չէ։ Դա պահանջում է ռազմավարական պլանավորում, լսարանի խորը հասկացում և վարպետություն պատմվածքի ստեղծման մեջ: Այս հոդվածում մենք կանդրադառնանք, թե ինչպես հեղինակները ստեղծում են բազմահատոր շարքեր, որոնք ոչ միայն գրավում են ընթերցողների երևակայությունը, այլև լավ վաճառվում են:
1. Ընթերցողի մտածողության ըմբռնումը
Ստեղծագործության գործընթացից առաջ, հաջողակ հեղինակները շատ ժամանակ են հատկացնում իրենց լսարանի հասկացմանը: Շարքային գրքերի ընթերցողները տարբերվում են միայնակ գրքերի ընթերցողներից, քանի որ նրանք փնտրում են շարունակականություն, խորություն և էմոցիոնալ ներգրավվածություն: Նրանք ուզում են վերադառնալ իրենց սիրելի կերպարներին, ուսումնասիրել ծանոթ աշխարհը և զգալ սարսափ ու հուզմունք՝ մի քանի գրքերի ընթացքում:
Օրինակ, ֆանտաստիկայի և գիտաֆանտաստիկայի ընթերցողներն հաճախ ձգտում են լայնածավալ աշխարհաշինության և փոխկապակցված սյուժեների, մինչդեռ ռոմանտիկայի կամ գործնաժամ արձակ գործերը կենտրոնանում են կերպարների և հարաբերությունների վրա: Ընթերցողների շարժառիթները հասկանալը օգնում է հեղինակներին ճիշտ պլանավորել պատմության տեմպը և ծավալը, ինչը մեծացնում է հաջորդ գրքերի վաճառքի հնարավորությունը:
2. Շարքի ընդհանուր շղթայի պլանավորում
Ընդհանուր հարթության պլանավորումը կարևոր տարր է հաջողակ շարքերի և հաջողությունների պակասող շարքերի միջև տարբերությունը: Չնայած որոշ հեղինակներ գրում են «քայլ առ քայլ», առավել հաջողակ շարքերը հաճախ ունեն նախապես մտածված ընդհանուր սյուժետային պլան: Դա չի նշանակում, որ բոլոր շրջադարձերը պետք է ամրագրված լինեն, բայց պլան ունենալը թույլ է տալիս աստիճանաբար զարգացնել պատմությունը, դնել նախանշաններ և պահպանել սերիայի շարունակականությունը:
Օրինակ, Ջ. Ք. Ռոլինգը գիտեր «Հարի Փոթերի» շարքից շատ հիմնական իրադարձությունները տարիներ առաջ՝ նախքան առաջին գրքի հրապարակումը: Սա թույլ տվեց նրան զարգացնել բարդ սյուժեներ, կերպարների էվոլյուցիա և թեմատիկ խորություն՝ ընթերցողներին զգացնել տալով շարունակականություն և աստիճանաբար բացահայտվող մանրամասներ:
Պլանավորումը նաև ներառում է որոշում՝ քանի գրքով պետք է կազմվի սերիան: Չնայած որոշ շարքեր բնականաբար երկարում են, շատ հեղինակների համար օգտակար է սահմանել նպատակային տիրույթ՝ օրինակ, եռագրություն կամ քառագրություն, ինչը տալիս է պատմությանը կառուցվածք և պահպանում ընթերցողների հետաքրքրությունը հաջորդ գրքի հանդեպ:
3. Հիշարժան կերպարների ստեղծում
Կերպարները սերիայի կյանքի սեղմումն են: Ընթերցողները վերադառնում են շարքային գրքերի ոչ միայն սյուժեի համար, այլև կերպարների հետ ունեցած էմոցիոնալ կապի համար: Հաջողակ շարքերը ներառում են կերպարների խորություն, թերություններ, ցանկություններ և զարգացում մի քանի գրքերի ընթացքում:
Համապատասխան կերպարների ստեղծումը պահանջում է հասկանալ նրանց շարժառիթները և զարգացման ալիքները սկզբից: Սերիայի յուրաքանչյուր գրքում պետք է բացահայտվի նոր բան կերպարների մասին կամ նրանք պետք է կանգնեն նոր մարտահրավերների առջև, որպեսզի չլինի համընդհանուր ճնշում: Օրինակ, Ջորջ Ռ. Ռ. Մարտինի «Սառույցի և կրակի երգ» շարքում կերպարները զարգանում են անսպասելի, բայց համոզիչ ձևով, ինչը պահպանում է ընթերցողի հետաքրքրությունը բազմաթիվ սյուժեների միջով:
Երկրորդական կերպարներն ու հակառակորդները նույնպես կարևոր դեր են կատարում: Բարիորեն մշակված աջակից կերպարները թույլ են տալիս զարգացնել ենթապատումներ, ստեղծելով ավելի հարուստ պատմություն ամբողջ շարքում: Ավելին, նույնիսկ փոքր կերպարները կարող են դառնալ ընթերցողների սիրելիներ, բարձրացնել ներգրավվածությունը և սպասումը հաջորդ գրքերի համար:
4. Հետաքրքրական աշխարհի ստեղծում
Շարքային գրքերն often հաջողվում են immersive աշխարհների շնորհիվ: Անկախ նրանից, թե պատմությունը տեղի է ունենում փոքրիկ քաղաքում ռոմանտիկ գրքում, հսկայական ֆանտաստիկ քաղաքում կամ միջгалակտիկ կայսրությունում, աշխարհը դառնում է ինքնուրույն կերպար, որի հետ ընթերցողները ուզում են վերադառնալ:
Հաջողակ հեղինակները աստիճանաբար բացահայտում են աշխարհի մանրամասները՝ ներկայացնելով նոր տեղանքներ, մշակույթներ և հակամարտություններ գրքերից գրք: Սա ոչ միայն պահպանում է սյուժեի թարմությունը, այլ նաև խթանում է ընթերցողներին ավելի խորը ներգրավված լինելուն: Օրինակ, Բրենդոն Սենդերսոնի «Միսթբորն» շարքը աստիճանաբար բացահայտում է մոգության և քաղաքականության համակարգերը՝ պահելով հետաքրքրությունը և սպասումը հաջորդ գրքի համար:
Լավ մշակված աշխարհը նաև հնարավորություն է տալիս ստեղծել spin-off գրքեր կամ հավելյալ գրքեր, որոնք ավելացնում են եկամուտը և պահպանում ընթերցողի հետաքրքրությունը հիմնական գրքերի միջև:
5. Ռիթմ և cliffhanger-ներ
Մուլտիթոմային շարքի ամենաարդյունավետ գործիքներից մեկը սյուժեի ռիթմն է: Յուրաքանչյուր գրք պետք է զգացվի որպես ավարտված, բայց նաև թողնի մի շարք տարրեր, որոնք հրավիրում են ընթերցողին վերցնել հաջորդ գրքը: Cliffhanger-ների, չլուծված հարցերի և նրբազգայ նախանշանների ռազմավարական օգտագործումը պահպանում է ընթերցողի ներգրավվածությունը:
Այնուամենայնիվ, cliffhanger-ները պետք է հավասարակշռված լինեն: Նրանց ավելորդ օգտագործումը կամ շատ կտրուկ ավարտը կարող է տհաճություն առաջացնել ընթերցողների համար, իսկ մտածված cliffhanger-ները ստեղծում են սպասում առանց բավարարվածության զգացում կորցնելու: Օրինակ, Սյուզան Քոլինզի Գլյոդներ խաղերը կամ Վերոնիկա Ռոթի Դիվերգենտ շարքերը ցույց են տալիս, թե ինչպես յուրաքանչյուր գրք ավարտվում է անմիջական խնդիրների լուծմամբ, բայց պահում է ընդհանուր սյուժետային լարումը՝ ստիպելով ընթերցողներին շարունակել:
6. Շարքի արդյունավետ մարքեթինգ
Սերիան կարող է լինել հոյակապ, բայց եթե ոչ ոք չի լսել դրա մասին, դա կարող է անհաջող լինել: Մարքեթինգը շատ կարևոր է ֆան-բազայի ստեղծման և կայուն վաճառքի ապահովման համար: Մուլտիթոմային շարքերը տալիս են եզակի մարքեթինգային հնարավորություններ:
-
Բրենդավորում: Շարքը կարող է դառնալ ճանաչելի բրենդ՝ համահունչ շապիկներով, տառատեսակներով և թեմատիկայով, ինչը յուրաքանչյուր գրք դարձնում է հեշտ ճանաչելի:
-
Նախորդ գրքերի վաճառք: Երբ ընթերցողը բացահայտում է վերջին գրք շարքում, նա հաճախ գնում է նախորդները, մեծացնելով ընդհանուր եկամուտը:
-
Նախնական պատվերներ: Մարքեթինգային արշավները կարող են ստեղծել սպասում նոր գրքի համար՝ օգտագործելով սոցիալական ցանցերը, նամակային рассылки և գրքի տեսա-տրեյլերներ:
-
Համայնքային ներգրավվածություն: Ֆաները հաճախ ստեղծում են առցանց համայնքներ, քննարկումներ անում և ֆան-արտներ ստեղծում, ինչն օգնում է օրգանականորեն տարածել շարքի մասին տեղեկությունները:
Հեղինակները հաճախ համագործակցում են բլոգերների, ազդեցիկ անձանց և գրական ակումբների հետ՝ շարքը դարձնելով համատեղ մշակութային իրադարձություն:
7. Սերիալիզացիան որպես հեղինակի աճի գործիք
Շարքը օգտակար է ոչ միայն վաճառքի համար. այն նաև օգնում է հեղինակներին մասնագիտական աճ ունենալ: Իտերատիվ գործընթացը թույլ է տալիս բարելավել հմտությունները, փորձարկել նոր տեխնիկաներ և արձագանքներ ստանալ ընթերցողներից: Համաձայն ուրվագծված ֆան-բազայի հետ փոխգործակցությունը արժեքավոր տեղեկություններ է տալիս, թե ինչն է հետաքրքրում ընթերցողներին, ինչը օգնում է կատարելագործել կերպարներին, սյուժեն և աշխարհը:
Ավելին, հաջող սերիան բացում է դռներ կինո, մերկենդիզինգի և աուդիոգրքերի համար: Օրինակ, Սումերկները և Պերսի Ջեքսոն շարքերը դարձել են բազմամեդիա ադապտացիաների և spin-off նախագծերի հիմք, ցույց տալով շարքի հնարավորությունները գրքերի վաճառքից անդրանիկ:
8. Հավասարակշռություն ստեղծագործության և շուկայի պահանջների միջև
Շարքային հեղինակների հիմնական մարտահրավերը ստեղծագործական ամբողջականության պահպանումն է, միաժամանակ բավարարելով շուկայի պահանջները: Ընթերցողները զարգացնում են կոնկրետ սպասումներ, և չափազանց մեծ շեղումը կարող է բացասական արձագանք առաջացնել: Մյուս կողմից, շուկայի տենդենցներին շատ հավատարիմ լինելու փորձը կարող է կրճատել ինքնատիպությունը:
Հավասարակշռությունը հասնում է ճկուն սյուժետային պլանավորման և փորձարարական հնարքների միջոցով, որոնք թույլ են տալիս ստեղծագործել արդեն հաստատված աշխարհի և կերպարային դինամիկայի սահմաններում:
9. Հաջող սերիաների օրինակներ
Հաջող սերիաների վերլուծությունը տալիս է կոնկրետ արդյունքներ:
-
Ջ. Ք. Ռոլինգ — Հարի Փոթերը: ռազմավարական սյուժետային պլանավորում, immersive աշխարհ և հիշարժան կերպարներ ստեղծեցին համաշխարհային ֆենոմեն:
-
Ջորջ Ռ. Ռ. Մարտին — Սառույցի և կրակի երգ: բարդ կերպարներ, փոխկապակցված սյուժեներ և անսպասելի շրջադարձեր պահում են հետաքրքրությունը մեծահասակ ֆանտաստիկ ընթերցողների համար:
-
Սյուզան Քոլինզ — Գլյոդներ խաղերը: արագ տեմպ, ճանաչելի գլխավոր հերոս և սոցիալական թեմաներ գրավեցին երիտասարդ ընթերցողներին:
-
Ջեյմս Փեթերսոն — Ալեքս Կրոս: արագ տեմպով քրեական սյուժե և կրկնվող կերպարներ պահում են ընթերցողների հետաքրքրությունը:
Այս բոլոր օրինակներում հանդիպում են ընդհանուր տարրեր՝ ուժեղ կենտրոնական կերպարներ, զարգացող սյուժե, մանրամասն աշխարհաշինություն և խելամիտ մարքեթինգ, որը յուրաքանչյուր գրքը դարձնում է իրադարձություն:
10. Մուլտիթոմ շարքերի երկարաժամկետ առավելությունները
Հեղինակների համար հաջողակ սերիան ապահովում է բազմաթիվ առավելություններ:
-
Ընթերցողի հավատարմություն: Վստահ ընթերցողներն ավելի հաճախ գնում են հաջորդ գրքերը և խորհուրդ տալիս շարքը ուրիշներին:
-
Եկամտի կայունություն: Մի քանի գրքեր ապահովում են շարունակական եկամուտ, հատկապես եթե նախորդ գրքերը շարունակում են վաճառվել:
-
Ստեղծագործական հնարավորություններ: Սերիան թույլ է տալիս խորապես զարգացնել սյուժե, կերպարներ և աշխարհ:
-
Մշակութային ազդեցություն: Հիշարժան շարքերը դառնում են մաս հանրային մշակույթի, ստեղծելով հեղինակների և նրանց գործերի ժառանգություն:
Միավորելով ստեղծագործությունը, ռազմավարական պլանավորումը և մարքեթինգի հմտությունները՝ հեղինակները կարող են ստեղծել շարքեր, որոնք ոչ միայն վաճառվում են, այլև երկար տարիներ կապ են ստեղծում ընթերցողների հետ:
Եզրափակում
Մուլտիթոմ շարքի ստեղծումը, որը վաճառվում է, և արվեստ է, և գիտություն: Դա պահանջում է հասկանալ ընթերցողի ցանկությունները, ստեղծել հիշարժան կերպարներ և աշխարհներ, պլանավորել սյուժետային գծերը, մտածված տեմպ ապահովել և արդյունավետ մարքեթինգ անել: Հեղինակները, ովքեր հաջողությամբ իրականացնում են այս ամենը, ոչ միայն առևտրային հաջողություն են ստանում, այլև մշակում են հավատարմատար ընթերցողներ և ստեղծում գրական ժառանգություն:
Վերջում, հաջողակ սերիայի բանալին կայանում է մարդկային էմոցիաներ խորքային հասկացման մեջ և ընթերցողներին այնպիսի աշխարհներ տեղափոխելու ունակության մեջ, որոնցից նրանք չեն ուզում հեռանալ: Նրանց համար, ովքեր պատրաստ են ներդնել ժամանակ, մտքեր և ստեղծագործական էներգիա, մուլտիթոմ շարքը կարող է լինել ինչպես հետաքրքիր արվեստական նախագիծ, այնպես էլ կայուն կարիերայի ռազմավարություն: